Kosten-batenanalyse

Inhoudsopgave:

1. Definitie van een kosten-batenanalyse
2. Cases studies van een kosten-batenanalyse
3. Stappenplan voor een kosten-batenanalyse

Wat is een kosten-batenanalyse?

Een kosten-batenanalyse wordt gebruikt om na te gaan of de voordelen die een investering teweeg brengt, opwegen tegen de kosten ervan. Deze vergelijking helpt bedrijven om na te gaan of de investering de moeite waard is, en wanneer er een volledige De Return On Investment (ROI) meet de verhouding tussen de kosten en de baten van een investering in software. Door middel van een ROI-berekening kan een bedrijf nagaan hoeveel tijd er nodig is om de gemaakte kosten terug te verdienen.Return On Investment (ROI) kan worden verwacht. Door middel van een kosten-batenanalyse kunnen bedrijven doordachte keuzes maken.

Wist je dat? De eerste persoon die sprak van een kosten-batenanalyse was de Franse ingenieur en econoom Jules Dupuit in 1848. Maar, het was de Britse econoom Alfred Marshall die de term formeel vastlegde in zijn werk.

Praktijkvoorbeelden van bedrijven die een kosten-batenanalyse hebben uitgevoerd

Voor bedrijven die zelf een kosten-batenanalyse willen gaan uitvoeren, is het interessant zich in te lezen in cases. Daarom vindt u hieronder enkele voorbeelden van bedrijven die in bepaalde interessante situaties hebben verkeerd. Zo krijgt u op voorhand een idee van wat mis kan gaan, bij welke punten extra aandacht vereist is, en welke aspecten zeker niet vergeten mogen worden.

Praktijkvoorbeeld van een kosten-batenanalyse met een positieve uitkomst

Een constructiebedrijf met 120 werknemers overweegt een systeem voor Veel bedrijven hebben moeite om documenten terug te vinden, erin samen te werken, of ze correct te archiveren. Een Document Management Systeem kan zorgen voor meer orde en efficiëntie in het beheer van documenten en documentstromen. Maar hoe doet deze software dat precies?documentbeheer aan te schaffen. Er is in de organisatie nog geen systeem aanwezig om documenten op een gestructureerde manier te beheren. Zoals elk bouwbedrijf heeft de organisatie enorm veel documenten te beheren. Er is een grote database waarin deze documenten centraal opgeslagen staan. De hoeveelheid documenten, en hun verschillende versies, zorgen er echter voor dat het vinden van de juiste informatie een enorme klus is.

Het bedrijf berekent dat, wanneer 50 werknemers het Het beste DMS-pakket kiezen is niet eenvoudig. Er moet met erg veel factoren rekening worden gehouden. Ga je bijvoorbeeld voor een groot en bekend pakket? Of zoek je het iets compacter en met een lokale partner? Welke functionaliteiten zijn er allemaal gewenst? En hoe beïnvloedt het beschikbare budget de prijs?DMS-pakket zouden gaan gebruiken, het vrijwel zeker is dat de investering terugverdiend wordt. Dit komt vooral omdat het zoeken naar informatie aanzienlijk kan worden verkort. Nu verliezen werknemers gemiddeld 20 minuten per dag met deze taak. Wanneer het juiste document in enkele seconden gevonden wordt, zou dit een kostenbesparing betekenen van maar liefst 130.000 euro per jaar. (Cijfer gebaseerd op 220 werkdagen per jaar.)

Deze besparing klinkt veelbelovend, maar moet natuurlijk wel tegen de kosten van het systeem worden afgegezet. Het eerste jaar vindt de grootste investering plaats. De implementatie bestaat uit een aantal kostenposten, zoals de bedrijfsspecifieke inrichting, eventueel maatwerk, integraties, consultancy, training, installatie, eventuele aankoop van hardware, etc. Daarnaast moeten de licenties, het onderhoud en de ondersteuning betaald worden. De manier waarop deze laatste kosten betaald worden, hangt af van het gekozen licentiemodel. Een bedrijf dat de software volledig aankoopt en host op de eigen servers, zal het eerste jaar ook de gehele licentiekosten betalen. Vanaf het tweede jaar worden alleen de kosten voor onderhoud van de software en ondersteuning betaald. Een bedrijf dat de software host op een externe server en afneemt in SaaS-licenties zijn licenties die periodiek gefactureerd worden. SaaS staat voor Software as a Service. De leverancier biedt de oplossing dus niet te koop aan, maar factureert voor het gebruik ervan.SaaS-vorm, betaalt elke maand of jaar voor licenties, hosting, onderhoud en ondersteuning.

Naast de basiskosten moet er ook rekening mee worden gehouden met een uitbreiding van het functionaliteitenpakket. Een andere extra kostenpost kan zijn dat in een later stadium meer mensen toegang moeten krijgen tot het systeem. De keuze en implementatie van een DMS-pakket kost bovendien tijd, en dus loonkosten.

Het constructiebedrijf zal nu dus gaan kijken naar de De Total Cost of Ownership (TCO) is het totaal aan kosten dat een product of dienst gedurende de hele levenscyclus of gebruikscyclus met zich meebrengt. Er wordt dus niet alleen gekeken naar de inkoopprijs, maar ook naar bijkomende kosten zoals die voor extra personeel.Total Cost of Ownership (TCO) van het gewenste systeem. Als de totale kosten het eerste jaar bijvoorbeeld 80.000 euro bedragen, en de daarop volgende jaren zo’n 20-30% van dat bedrag betaald moet worden, is de balans positief. De besparing van 130.000 euro is namelijk groter dan de investering. Als het gekozen systeem echter 120.000 euro kost, is het verschil al veel minder groot, en kan er getwijfeld worden over de rentabiliteit van de investering.

Het is niet alleen belangrijk te weten wat er bespaard zal worden met de oplossing. Een bedrijf moet zich er ook van verzekeren dat er op het juiste moment budget beschikbaar is voor de investering. De hoogte van dit budget zal voor elk bedrijf anders zijn. Een consultant van het kenniscentrum EKCIT kan u telefonisch helpen om oplossingen te vinden die binnen het eigen budget passen: +31 (0)203690457.

Praktijkvoorbeeld van een kosten-batenanalyse met een negatieve uitkomst

Een NGO zoekt een systeem voor Customer Relationship Management (CRM) is de term die gebruikt wordt voor het beheer van klantrelaties binnen een bedrijf. Een CRM-systeem wordt gebruikt voor de opslag, analyse en inzet van alle relevante klantinformatie.Customer Relationship Management (CRM). Er bestaan echter niet zo veel pakketten specifiek ingericht voor deze sector. Daarom dat veel NGO’s algemene pakketten aanschaffen, die ze vervolgens (laten) aanpassen aan hun specifieke situatie.

De aanpassing van een bestaand CRM-systeem is niet per se een groot nadeel of kostenpost. Er bestaan Het beste CRM-pakket kiezen is niet eenvoudig. Er moet met erg veel factoren rekening gehouden worden. Ga je bijvoorbeeld voor een groot en bekend pakket? Of zoek je het iets compacter en lokaler? Welke functionaliteiten zijn er allemaal gewenst? En hoe beïnvloedt het beschikbare budget de prijs?CRM-pakketten die in hoge mate personaliseerbaar zijn en die gebruikt kunnen worden voor verschillende soorten klanten en processen. Maar, de NGO moet wel goed bestuderen wat de exacte situatie op dit moment is, en hoe de gewenste toekomstige situatie eruit ziet. Hoe gedetailleerder deze procesplanning gebeurt, hoe beter het systeem gepersonaliseerd kan worden. Bijgevolg zal ook de investering sneller de moeite waard zijn.

In deze situatie had de NGO alleen rekening gehouden met de actuele werkprocessen, en niet met hoe ze in de toekomst efficiënter zouden kunnen werken. Dit resulteerde erin dat het bedrijf de bestaande processen kopieerde in de nieuwe software, zonder te kijken naar optimalisatie van deze processen (bijvoorbeeld doordat bepaalde stappen in het proces kunnen worden vereenvoudigd, of zelfs overgeslagen). Er werd dus weinig tot geen tijdwinst geboekt, met als gevolg een systeem dat niet rendabel was. Naast het gebrek aan tijdwinst, was er in dit geval ook flink geïnvesteerd in het personaliseren van de software. Voor 7 gebruikers investeerde het bedrijf in het totaal 10.000 euro gedurende het eerste jaar, en 2.000-3.000 euro in de daarop volgende jaren. Deze investering woog niet op tegen de besparingen op werkuren.

Met een kleine aanpassing had dit scenario wel tot een rendabele investering kunnen leiden. Stel bijvoorbeeld dat het bedrijf de werkprocessen had herzien, en deze herziene versie had ingericht in de nieuwe software. Dan was er met de implementatie van dezelfde software wél een reële tijdwinst geboekt. Als de 7 gebruikers ook hier, zoals in bovenstaand voorbeeld, 20 minuten per dag aan werktijd zouden winnen, zou de NGO tussen de 25.000 en 30.000 euro per jaar hebben bespaard. (Cijfer gebaseerd op 220 werkdagen per jaar.)

Stappenplan om een kosten-batenanalyse uit te voeren

Voordat er beslist wordt over de aanschaf van een softwareoplossing is het belangrijk goed zicht te hebben op drie zaken:

• de actuele bedrijfsprocessen;
• het doel van de investering;
• het beschikbare budget.

Het is ook belangrijk om te bepalen of de implementatie van de nieuwe software voor het hele bedrijf van belang is, of juist de bedrijfsprocessen binnen één specifieke afdeling zal optimaliseren. Denk bij dit laatste aan een boekhoudpakket, DMS voor Quality Management, ook wel kwaliteitsbeheer of kwaliteitsmanagement in het Nederlands, bestaat uit het streven naar de hoogste kwaliteit van een product, productieproces, dienst of organisatie. Het is een overkoepelende vorm van bedrijfsbeheer die er op toeziet dat er steeds op een uniforme en kwaliteitsvolle manier wordt gewerkt.kwaliteitsbeheer, Wanneer een organisatie zich oriënteert op een (nieuw) systeem voor loonadministratie, is het essentieel om eerst de salarisworkflow goed te begrijpen. Elk bedrijf voert een variatie uit op het standaardproces voor salarisadministratie. Deze standaard bestaat uit de verzameling van loongegevens voor een bepaalde periode (input), de loonberekening op basis van deze gegevens (verwerking), en de uitvoering van de betaling en creatie van loonstroken (output).salarisverwerkingssoftware of pakketten voor Een van de grootste problemen die handelsbedrijven vaak ervaren is dat niemand een accuraat beeld heeft van de status van de voorraad. Er is niet precies bekend wat er op voorraad is, welke artikelen gereserveerd zijn, en hoe lang ze al ‘op de plank’ liggen. Een voorraadmodule kan soelaas bieden.voorraadbeheer (voor logistieke bedrijven). Er is op zich niets mis mee om een pakket aan te schaffen voor een specifiek bedrijfsproces, maar in bepaalde gevallen staat de investering niet in verhouding tot de opbrengsten. Houdt hier dus rekening mee, en bestudeer gedetailleerd alle kosten en baten.

Bij een kosten-batenanalyse worden de volgende stappen gezet:

1) Ontdekken wat de pain is

Een “pain point”, vaak afgekort tot “pain” en “pijnpunt” genoemd in het Nederlands, is hetgeen dat voor moeilijkheden zorgt in een bedrijf. Het kan gaan om handelingen, werkwijzen of automatiseringen die veel tijd in beslag nemen, enorm complex zijn, of voor fouten zorgen. Hierdoor kosten ze het bedrijf meer geld dan zou mogen. Een pain point kan bijvoorbeeld zijn dat een bedrijf erg veel tijd verliest door klantgegevens bij elke interactie met de klant op te zoeken in de dossiers met fysieke inschrijfdocumenten.

2) De huidige situatie bestuderen

Zodra de pijnpunten bekend zijn, moeten er drie zaken bekeken worden:

• Op welke bedrijfsprocessen heeft het pijnpunt invloed?
• Hoe wordt er op dit moment omgegaan met het pijnpunt? (Welke ‘oplossingen’ of werkwijzen worden er nu toegepast?)
• Welke software wordt er al gebruikt binnen het bedrijf?

Tip! Bij deze stap is het erg handig om een Een IT-blueprint is een blauwdruk van alle bestaande IT-oplossingen binnen een bedrijf. Bovendien worden de relaties tussen de verschillende applicaties aangegeven, alsook de hiaten in het softwarelandschap.IT-blueprint op te stellen. Dit overzicht helpt bedrijven om na te gaan welke automatisering al bestaat voor bedrijfsprocessen, en welke functionaliteiten of pakketten nog ontbreken. In de De ERP Wijzer is een essentiële leidraad voor projectleiders die zich oriënteren op een (nieuw) softwarepakket voor Enterprise Resource Planning. U vindt er onder andere: prijzen, verschillende leveranciers, functionaliteiten, een pakkettenvergelijk, tips en belangrijke valkuilen.ERP Wijzer 2020 vinden oriënterende projectleiders handvatten om deze blauwdruk op te stellen.

3) Verschillende mogelijkheden vergelijken

Wanneer alle informatie over de huidige situatie op papier staat, is het tijd om te kijken naar hoe de optimalisatie vorm kan krijgen. Over het algemeen zijn er vier mogelijkheden voor deze optimalisatie:

• De bedrijfsprocessen aanpassen: soms komt een bedrijf na een grondige analyse tot de conclusie dat een aanpassing van de bedrijfsprocessen voldoende is om de pain weg te werken.
• De bestaande software uitbreiden met bepaalde functionaliteiten: in bepaalde gevallen kan er nieuwe functionaliteit worden toegevoegd die het pijnpunt wegwerkt. Dit voorkomt extra implementatiekosten.
• Een nieuw softwarepakket aankopen: soms is noch de aanpassing van de bedrijfsprocessen, noch de uitbreiding van bestaande software een optie, of is dit niet voldoende. In dit geval moet er gekeken worden naar de aanschaf van een nieuw pakket. Dit pakket moet helemaal passen bij de wensen en eisen van het bedrijf. Om er zeker van te zijn dat de juiste match wordt gemaakt, kunnen bedrijven beroep doen op de kosteloze selectie van EKCIT. Het kenniscentrum EKCIT helpt u bij het selecteren van drie geschikte pakketten, die aansluiten bij de specifieke bedrijfssituatie. Hiervoor kan telefonisch contact op worden genomen met het kenniscentrum via het nummer: +31 (0)203690457.
• Niets doen: af en toe is het gewoon niet de moeite waard om bedrijfsprocessen aan te passen, een extra functionaliteit af te nemen of een heel nieuw pakket aan te schaffen. Dit zijn meestal gevallen waarin de pain niet groot genoeg is, of waarin er echt geen budget beschikbaar is.

Wanneer een bedrijf verschillende mogelijkheden vergelijkt, is het essentieel om op te schrijven welke optie het beste is voor elk pijnpunt. Noteer hierbij ook de voor- en nadelen van elk scenario. Bovenstaande mogelijkheden zijn de meest voorkomende opties, maar er kunnen andere mogelijkheden zijn voor een specifieke situatie. Zo kunnen bepaalde diensten ook geoutsourced worden (bijvoorbeeld als de pain bij de salarisverwerking ligt).

Interessant: bij het bestuderen van oplossingen voor een bepaald pijnpunt, komt een bedrijf in contact met verschillende mogelijke partners. Vaak weten organisaties niet goed hoe deze gesprekken het beste kunnen worden gevoerd. Daarom heeft EKCIT de Premium Paper Help! We krijgen zo een demo! opgesteld. Met deze publicatie weten projectleiders zeker dat ze niets over het hoofd zien tijdens gesprekken met leveranciers. De Premium Paper kan aangevraagd worden via het contactformulier.

4) De kosten van verschillende mogelijkheden bestuderen

Wanneer de verschillende mogelijkheden vergeleken worden, zullen bepaalde opties interessanter lijken dan andere. Om objectief te kunnen vergelijken, is het aan te raden een lijst te maken van de kosten van elk mogelijk scenario. Er moet hierbij gekeken worden naar twee soorten kosten:

• Tastbare kosten: deze kosten kunnen in cijfers uitgedrukt worden. In deze categorie bevinden zich kosten zoals die voor hardware, training, licenties, ontwikkeling, onderhoud, ondersteuning, etc.
• Niet-tastbare kosten: deze kosten zijn indirect of kunnen niet in cijfers uitgedrukt worden. Onder niet-tastbare kosten verstaan we bijvoorbeeld de nadelen die ondervonden worden door de ontevredenheid van werknemers of klanten, en door gebrekkige kwaliteit van het eindproduct of de dienst die de klant afneemt.

Let op! Vaak duiken er bij softwareprojecten kosten op die in eerste instantie niet voorzien waren, of die aanvankelijk niet door de leverancier vermeld werden. In de De ERP Wijzer is een essentiële leidraad voor projectleiders die zich oriënteren op een (nieuw) softwarepakket voor Enterprise Resource Planning. U vindt er onder andere: prijzen, verschillende leveranciers, functionaliteiten, een pakkettenvergelijk, tips en belangrijke valkuilen.ERP Wijzer is een lijst opgenomen met deze verborgen kosten die kunnen opkomen bij een ERP-traject.

5) De opbrengst van de investering analyseren

Naast de kosten moet er natuurlijk ook gekeken worden naar wat de investering opbrengt. Een kleine investering die (zo goed als) niets opbrengt, is namelijk minder voordelig dan een grote investering die ook veel opbrengt. Ook hier is weer een onderscheid te maken tussen tastbare opbrengst (minder of geen boetes bijvoorbeeld) en niet-tastbare opbrengst (zoals minder frustraties bij werknemers).

Neem bijvoorbeeld een bedrijf in de telecommunicatie. Dit soort bedrijven kan tot wel 2 of 3 selectieprocessen voor nieuw personeel per week uitvoeren. Werknemers moeten hierbij een enorm aantal cv’s doorspitten. Deze moeten ook behandeld en opgeslagen worden volgens het actuele beleid voor gegevensbescherming. Bovendien worden de cv’s vaak ontvangen via verschillende kanalen, zoals LinkedIn, Indeed, Monsterboard of de eigen website. Dan is het soms lastig nog te weten welke cv’s bij welk selectieproces horen.

Zonder automatisering is het zeer waarschijnlijk dat werknemers enorm veel tijd verliezen aan deze administratie. Er zullen ook al snel duplicaten rondslingeren. Zodra dit laatste gebeurt, en het bedrijf weet deze kopieën niet meer te lokaliseren, is er een probleem met de De General Data Protection Regulation (GDPR), of Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is een uniforme Europese wet die de bescherming van persoonsgegevens verzekert. Ze overschreef op 25 mei 2018 de nationale privacywetten, zoals de Nederlandse Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).Algemene Verordening Gegevensbescherming. Dit kan resulteren in hoge boetes. Als de automatisering deze boetes en het tijdverlies kan voorkomen, is de investering de moeite waard.

6) De middelen van het bedrijf bestuderen

Met middelen bedoelen we hier niet alleen de financiële middelen die een bedrijf heeft. Sommige bedrijven hebben namelijk voldoende financieel kapitaal, maar missen de nodige technische kennis of organisatorische capaciteiten om een bepaald project succesvol af te ronden.

Een bedrijf dat voldoende financiële middelen heeft, kan de twee andere vaardigheden natuurlijk als dienst afnemen. In dit geval moeten deze extra kosten wel in de analyse worden opgenomen. Het zou namelijk kunnen dat door deze toevoeging, de baten niet meer opwegen tegen de totale kosten. Wanneer de organisatie van een software-traject uit handen gegeven wordt, komt hier ook nog bij dat het bedrijf toch altijd betrokken blijft. Werknemers zullen sowieso nog tijd moeten vrijmaken om de huidige situatie uit te leggen, feedback te geven over de voorgestelde of ontwikkelde oplossingen, en training te krijgen voor het gebruik van de software.

Ten slotte zijn er ook bedrijven die wel de technische kennis en organisatorische capaciteiten in huis hebben, maar die geen budget vrij kunnen maken voor een (grote) investering. In dit geval zijn er twee opties: wachten en ‘sparen’ tot de investering wel mogelijk is, of hulp vragen bij een bank, investeerder of overheid (in de vorm van een subsidie).

7) Rapporteren en een actieplan opstellen

De laatste stap van de kosten-batenanalyse bestaat uit het opstellen van een rapport met alle verzamelde en geanalyseerde data, en het uitdenken van een actieplan. Als blijkt dat de baten de kosten overstijgen, en het bedrijf is er financieel, technisch en organisationeel klaar voor, kan er Projectmanagement, of projectbeheer, is het geheel dat leidt naar de succesvolle uitvoering van elk soort project. De term kan echter op verschillende manieren worden opgevat. Aan de ene kant bestaan er erg concrete software of modules, die bedrijven helpen met de praktische uitvoering van een project. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een bouwbedrijf dat vaak op verschillende werven (projecten) tegelijkertijd aan het werk is. Hierbij is de status van het project belangrijk, de voortgang en planning, of er nog binnen het projectbudget gewerkt wordt, etc. Aan de andere kant is er ook een meer theoretische benadering van projectbeheer, de projectaanpak. Dit laatste is een verzameling van methodes om een project (bijvoorbeeld een ICT-project binnen een bedrijf om een bedrijfsproces te optimaliseren) succesvol te plannen en uit te voeren. In dit artikel focussen we op de projectaanpak. Zoekt u naar meer praktische informatie, dan kunt u het artikel over software voor projectbeheer lezen.van start gegaan worden met het project. Het actieplan bestaat (minimaal) uit de volgende stappen:

• • Doelen vastleggen: de doelen op zich werden al vastgelegd tijdens de analyse van de pijnpunten. In het rapport is het echter belangrijk dat ze gedetailleerder worden neergeschreven. Ze moeten meetbaar en haalbaar zijn, én een deadline meekrijgen voor de realisatie. Bijvoorbeeld: binnen een half jaar moet de financiële administratie voor 90 procent digitaal verlopen, anders riskeert het bedrijf enorm tijdverlies en eventuele boetes.
  • Strategie in detail uitwerken: dit is de weg die het bedrijf zal inslaan om de doelen te behalen. Het kan gaan om een herstructurering, de aanschaf van extra functionaliteiten of de implementatie van nieuwe software. In het geval van de financiële administratie kan dit bijvoorbeeld de implementatie van een systeem voor EDI is een technologie die ervoor zorgt dat communicatie tussen bedrijven gestandaardiseerd wordt en elektronisch verloopt. Vooral bedrijven in de B2B-groothandel en productiesector maken gebruik van EDI-software.Electronic Data Interchange (EDI) zijn.
  • Specifieke taken uitwerken: er moet vastgelegd worden welke taken uitgevoerd moeten worden. Een van deze taken kan bijvoorbeeld zijn dat er met de huidige leverancier moet worden gepraat om te bespreken hoe de bestaande software uitgebreid kan worden. In dit geval zal de volgende taak bestaan uit een vergelijking met andere leveranciers, die ook extra oplossingen aanbieden. Als er een nieuwe implementatie plaatsvindt, moet er dan weer worden bekeken of er bijvoorbeeld een Een server dient voor het opslaan, distribueren en verstrekken van informatie. Voor het verstrekken van informatie wordt het model client-server gebruikt. Hierbij vraagt een computer, webpagina of applicatie (de client) de informatie op bij de server. Deze laatste controleert of de client bevoegd is om de informatie te ontvangen.server aangekocht moet worden, hoeveel licenties nodig zijn, welke andere werkstromen er nog in de software moeten komen etc.
  • Gantt-chart opstellen: een Gantt-chart is een interactief schema dat inzage geeft in de tijd die voorzien is voor elke taak. Zo wordt er een visueel beeld gevormd van hoe lang het zal duren om de hele strategie uit te voeren.

• Verantwoordelijken aanduiden: het is (bijna) onmogelijk dat één persoon het hele project draagt. Daarom worden taken vaak verdeeld. Sommige bedrijven gebruiken bij deze taakverdeling de Eisenhower-matrix. Zodra bekend is welke taken gedelegeerd moeten worden, kunnen er verantwoordelijken aangeduid worden op basis van hun vaardigheden.

Gerelateerde artikelen:

Projectmanagement Request for Proposal (RFP) Total Cost of Ownership (TCO) Return on Investment (ROI)